Nieuws

5
aug
2015

Kanttekeningen bij onderzoek borstkanker DES-dochters

Kanttekeningen bij onderzoek borstkanker DES-dochters

Onlangs verscheen een nieuwe Franse studie waarin een tweemaal verhoogd risico op borstkanker werd gevonden onder 3.436 DES-dochters vergeleken met 3.256 niet aan DES-blootgestelde vrouwen.

Kanttekeningen
De studie werd opgezet vanuit Réseau, het Franse DES Centrum, en had een, zoals dat wetenschappelijk heet: ‘cross-sectionele opzet’. Dit wil zeggen dat aan de deelneemsters in een vragenlijst werd gevraagd of ze in het verleden kanker hadden gehad en of ze aan DES waren blootgesteld. De onderzoeksgroep werd geworven via oproepen bij DES patiëntenorganisaties, zorgverzekeraars en de medische en algemene media. Ook konden familieleden en vriendinnen meedoen.

Met deze nieuwe publicatie zijn er nu drie studies op dit gebied. De andere twee (de Amerikaanse DESAD studie en de Nederlandse DES-net studie) zijn beide zogeheten prospectieve studies. Daarbij is gestart met een groep gezonde deelneemsters, die in de tijd zijn gevolgd om na te gaan wie borstkanker ontwikkelden. Op deze manier zijn de gegevens over kanker volledig onafhankelijk van de blootstelling. Dit is een belangrijk voordeel boven de Franse aanpak, omdat bij dit onderzoek helaas niet kan worden uitgesloten dat borstkankerpatiënten oververtegenwoordigd zijn in de onderzoeksgroep. Het zou namelijk kunnen zijn dat vrouwen die deelnamen aan het onderzoek dit juist hebben gedaan omdát zij borstkanker hebben (gehad). Een aanwijzing dat dit inderdaad het geval is, is het verhoogde risico dat niet alleen voor de DES-dochters, maar ook voor de controle groep (niet aan DES blootgesteld) werd gevonden in vergelijking met de Franse bevolking. Daarom zijn de resultaten van de studie alleen betrouwbaar als deze oververtegenwoordiging precies gelijk was onder de DES-dochters en de controle groep. Maar dit weten we niet.

Meer update nodig
Omdat de resultaten van de Amerikaanse en Nederlandse studies niet gelijk waren (de eerste vond bij vrouwen boven de 50 jaar wel een verhoogd risico, de tweede niet), is het helaas nog steeds niet duidelijk of DES dochters een verhoogd risico op borstkanker hebben. Updates van de twee studies in de nabije toekomst zullen hopelijk wel meer inzicht geven.

Dr. Matti Rookus
projectcoördinator DES-net Project, NKI-AVL
lid Wetenschappelijke Advies Commissie DES Centrum